Czarne chmury zawisły nad finansami Jedwabna. Wojewoda zażądał zwrotu dokładnie 2.362.986,91 zł, które przyznał w 2013 roku na potrzeby Środowiskowego Domu Samopomocy, który wówczas prowadziło stowarzyszenie Helper. - Wraz z należnymi odsetkami jest to już kwota sięgająca obecnie blisko 3,8 mln zł – mówi wójt Jedwabna Sławomir Ambroziak. - Takich pieniędzy w budżecie gminy nie mamy.
Rozliczanie Stowarzyszenia Europejskie Centrum Wsparcia Społecznego Helper wciąż trwa. Zajmuje się tym zarówno prokuratura, jak i organy skarbowe. Mimo że nie ma ostatecznych rozstrzygnięć i prawomocnych wyroków, rozliczanie udzielanych przez lata dotacji toczy się też drugim torem i przebiega na osi: gmina – wojewoda. Ten ostatni próbuje odzyskać przynajmniej część udzielonych dotacji od samorządów, które pełniły rolę pośrednika.
Jak ten proces wyglądał w przypadku gminy Jedwabno?
Dokładnie 21 grudnia 2012 roku gmina, reprezentowana przez ówczesnego wójta Krzysztofa Otulakowskiego, zawarła umowę z Helperem. Stowarzyszenie miało uruchomić i prowadzić w Jedwabnie Środowiskowy Dom Samopomocy dla 40 podopiecznych. Ponieważ jest to „działka” państwowa, całkowite koszty tej działalności miał pokrywać budżet państwa poprzez dotacje udzielanie przez Urząd Wojewódzki. Dotacje te mogły być przyznawane jedynie gminom, a te – występując w charakterze pośredników – przekazywały je dalej, tym – którzy rzeczywiście to zadanie realizowali.
- Radni i urzędnicy, którzy ten czas pamiętają, zgodnie mówią, że przedstawiciele Helpera przekonująco twierdzili wówczas, że UW na pewno wyrazi zgodę na utworzenie ŚDS i pieniądze da – opowiada Ambroziak. - Gmina miała się jedynie zgodzić na to pośrednictwo, bo tego wymagał formalny proces powoływania ŚDS-ów. Zobowiązała się do przekazywania Helperowi 480 tysięcy rocznie na bieżącą działalność ośrodka.
Budynek do remontu
Przeznaczony na ŚDS budynek nie do końca się na ten cel nadawał. W 2013 roku Helper (za pośrednictwem gminy) wnioskował o środki na modernizację obiektu i je uzyskiwał. Łącznie była to kwota nieco ponad 3 mln zł. Na początku 2014 roku z wykorzystania tych pieniędzy Helper sporządził sprawozdanie, które gmina przyjęła i zaakceptowała. Wątpliwości nie miał też Urząd Wojewódzki, nie podejmując żadnych czynności kontrolnych.
Atak na Helpera i gminy
Działalności stowarzyszenia organy skarbowe (i nie tylko) zaczęły się przyglądać dopiero kilka lat później. Olszyński Urząd Celno-Skarbowy, który w 2018 roku „przetrzepał” finanse Helpera stwierdził szereg nieprawidłowości, które polegały głównie na tym, że dotacje były wydawane w niewłaściwym czasie. Inaczej mówiąc – kasa przyznana w 2013 roku musiała być wykorzystana w tym właśnie roku: ani wcześniej (choć i tak w sprawozdaniach bywało), ani później. Rozliczane były odrębnie kolejne lata działalności środowiskowych domów pomocy, które stowarzyszenie prowadziło na terenie województwa warmińsko-mazurskiego.
- Takich ośrodków było sześć, w tym nasz w Jedwabnie – mówi wójt Ambroziak.
Obrona przed ruiną budżetową
Wszystkie te kwestia mają znaczenie, nie mają jednak wpływu na wymagane prawem czynności, podejmowane przez poszczególne urzędy. Wobec stwierdzonych w trakcie kontroli uchybień Urząd Wojewódzki – w myśl przepisów – musiał wystąpić do gminy, jako beneficjenta – o zwrot tej części dotacji, która miała być nieprawidłowo wykorzystana. Korespondencja i ustalenia w tej sprawie toczyły się głównie w ubiegłym roku. Początek obecnego zaowocował wydaniem przez wojewodę decyzji, nakazującej gminie zwrot niespełna 2,4 mln zł niewłaściwie wykorzystanej dotacji, przyznanej w 2013 roku, wraz z odsetkami, co zbliża zadłużenie do 3,8 mln, a codziennie ono rośnie. Przypomnijmy, że we wskazanym roku – 2013 – Helper otrzymał łącznie ponad 3 mln zł, niewiele więc wydał w sposób prawidłowy.
- Oczywiście, że od tej decyzji złożymy odwołanie – zapowiada wójt Ambroziak. - Jednocześnie wystąpimy do wojewody o zawieszenie jej wykonania do czasu zakończenia wszystkich postępowań, jakie się obecnie toczą. Może nam wszystkim uda się wówczas odzyskać pieniądze, bo podobno prokuratura zajmuje prywatne majątki osób, którym w tej sprawie postawiono zarzuty. My podobną decyzje o zwrot dotacji wystawiliśmy już rok temu wobec Helpera, ale okazało się, że stowarzyszenie posiada już jedynie jeden, zdezelowany samochód.
Współodpowiedzialność wojewody
Zawieszenie wykonania decyzji jest dla gminy sprawą kluczową. Odwołanie bowiem nie wstrzymuje jej wykonania, co oznacza, że niezależnie od podejmowanych działań odwoławczych Jedwabno nakazaną przez wojewodę kwotę musi zwrócić już.
- Termin tej spłaty upływa 1 marca – wyjaśnia Ambroziak. - Jest to niewykonalne, bo na gminnych kontach nie leżą takie pieniądze. Te, które do budżetu realnie wpływają, niemal od razu wypływają.
Wójt zastanawia się, co zrobi, jeśli wojewoda nie przychyli się do gminnego wniosku, a samorządowe konta zablokuje komornik.
- To, oczywiście, najczarniejszy scenariusz, ale niestety, realny. Oznacza, że gmina nie tylko nie będzie miała za co zrealizować inwestycji, nawet tych z udziałem środków unijnych, ale może np. nie wypłacić wynagrodzeń nauczycielom. O tym, że do takiej sytuacji może dojść, mówiłem już wcześniej.
Kilka lat temu (ze trzy), gdy sprawa Helpera nabierała rozpędu, obecny dyrektor wydziału polityki społecznej UW publicznie przyznał, że budżet wojewody dysponował kwotą 102 milionów złotych, przeznaczonych na finansowanie działalności 70 środowiskowych domów w województwie. Połowę tej kwoty przyznano Helperowi na „ich” zaledwie sześć ośrodków. To o czymś świadczy.
- Między innymi z tego powodu uważam, że odpowiedzialność za te nieprawidłowości w wykorzystaniu dotacji co najmniej w połowie spoczywa także na Urzędzie Wojewódzkim – podkreśla wójt Sławomir Ambroziak. - Liczę więc na to, że wojewoda, mimo wydanej decyzji, którą po prostu wydać musiał, ma przygotowane rozwiązania wspierające, by gminy takie jak Purda czy Reszel, a także Jedwabno – nie zbankrutowały.
Panie Grzegorzu gratuluje wygranej. Mam nadzieje ze wie Pan ze bedzie pan rozliczony z wszytskich obietnic wyborczych. Bede przygladala sie Panu poczynaniom bo wierze ze pan to zrobi co obiecal. niech Pan tylko nie da sie sterowac innym a mysle ze bedzie pan swietnym wójtem. oby tylko Midura nie mieszał w Pana planach, bo to wszytsko obroci sie przeciwko Panu.
Anna
2024-04-25 20:54:27
30 lat jakaś kur... myślała że jest ok i NIKT się nie dowie. mam nadzieję że chwasta złapią (chwasty) i im zjeb... resztę ich nędznego żywota
Tobiasz
2024-04-25 11:00:11
Lol piszesz bzdury, w Kłodzku w 2019 roku 14 letni chłopiec zmarł wciągając gaz do nabijania zapalniczek
pedagog
2024-04-25 10:12:28
Szczere gratulacje Panie wójcie. Racjonalnie myślący włodarz będzie gwarancją sukcesu w rozwoju gminy. Powodzenia życzę i zawsze służę pomocą.
Wiesława Kowalewska
2024-04-25 09:00:43
Ochmam nikogo nie zmieni, to Kosmita, a robotę ktoś musi robić. Chyba że ludzie sami zaczną uciekać przed Kurczakami, wszyscy ich przecież dobrze znają. Współczuję panu. Zobaczy pan co to samorząd szczycieński
Do mieszkaniec szczytna
2024-04-24 14:13:07
Wybrano najdroższy, bo najdłuższy wariant
Gabi
2024-04-24 13:36:37
Gratulacje Panie Grzegorzu ludzie Panu zaufali i czekają na realizację obietnic. Ja nie ukrywam że czekam na Pana obietnicę i moim zdaniem jest to najprostsze do zrealizowania a chodzi mi o to że obiecał że dzieci dojeżdżające do szkoły w Rozogach będą jeździły autobusami bezpiecznymi , w cieple i komforcie . Także proszę o tym pamiętać ponieważ nie długo przetargi na dowóz dzieci do szkół i przedszkoli .Niech ogłaszający przetarg zaznaczy że autobusu nie mogą być starsze niż np .5 lat i spełniać określone warunki i będzie dobrze . Zresztą myślę że nie trzeba Pana pouczać , Życzę samych sukcesów
Ala
2024-04-24 13:09:32
Dobrze się stało, ze pan Mańkowski ustapił ze stanowiska, niestety obawiam sie, ze nowy burmistrz ulegnie swoim partyjnym kolegom i po zmianach personalnych w Urzędzie Miasta i podległych placówkach zacznie obsadzać czlonków rodzin tychże kolegów. Ponieważ jest to niezgodne ze standardami ugrupowania KO, jeżeli stanowiska te obejmą członkowie rodzin Kijewskich, Furczaków czy Chmielińskich zgłoszę ten fakt do władz centralnych z prośbą o wyciagnięcie konsekwencji. Wolalabym żeby nie nastapila taka konieczność.
mieszkaniec Szczytna
2024-04-24 11:06:09
Admin czyżby uwaga o posprzątaniu po sobie przez Pana Mańkowskiego była zbyt drastyczna do publikacji? Pewnie ciekawsza była by informacja o kradzieży banerów?
Tor
2024-04-24 11:01:26
Zastępca skarbnika z gminy niech powie co z tą działką 1,5 ha sprzedaną za 380000 zł. pod budowę zakładu pracy domów modułowych ?!
Jurgi6
2024-04-24 10:46:06