„Piątka” - jako szkoła podstawowa nie zawsze cieszyła się w Szczytnie należnym jej uznaniem. Dziś, nie tylko z racji zmian w społecznym postrzeganiu osób niepełnosprawnych, w tym też intelektualnie, Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy zajmuje ważne miejsce w systemie szczycieńskiej edukacji. Od osiemnastu lat placówką kieruje Maria Rudzka, z którą rozmawiamy.
Od ilu lat zajmujesz się pracą pedagogiczną?
Od 27. W różnych, tzw. normalnych szkołach. Kiedy ukończyłam kierunek oligofrenopedagogiki „przyjęłam się” do SOSW. To było w 1993 roku. W 1999 roku zostałam zastępcą dyrektora tej placówki, a rok później, w drodze konkursu – dyrektorem. I tak minęło już 18 lat tego dyrektorowania.
Skąd pomysł, by specjalizować się w tej oligo...
Bo pracowałam w SP 2 jako nauczyciel nauczania początkowego. Co prawda ta placówka jeszcze wówczas nie miała statusu szkoły integracyjnej, ale uczęszczały już do niej dzieci z różnymi trudnościami. To był jeszcze czas, niestety, kiedy wielu rodziców „udawało”, że nie dostrzega tych problemów, a i nauczyciele też tak samo „udawali”. Wtedy jeszcze o oligofrenopedagogice niewiele osób w ogóle słyszało. Ten kierunek pomógł mi nie tylko lepiej pracować z dziećmi, ale przede wszystkim z rodzicami.
Edukacja dzieci i młodzieży, którą los skrzywdził, to zapewne ciężki kawałek chleba...
Ciężki, ale i bardzo wdzięczny. Ogromną satysfakcję nam, jako kadrze pedagogicznej sprawia to, że naszych uczniów i podopiecznych skutecznie przygotowujemy do samodzielnego i aktywnego życia. Równie ważna i nie mniej satysfakcjonująca jest praca i współpraca z rodzicami. Pamiętam początki, jeszcze w SP 2, kiedy rodzice często nie chcieli przyjąć do wiadomości, że ich dziecko nie jest w pełni sprawne, że wymaga nieco innego systemu edukacji, dzięki czemu będzie i odpowiednio do swych możliwości wykształcone, a przede wszystkim – będzie szczęśliwsze. Dziś już z takimi przypadkami mam znacznie rzadziej do czynienia.
Placówka od zawsze zajmowała się dziećmi z niepełnosprawnością intelektualną?
Od początku. Chociaż na przestrzeni tych 50. lat zmieniała się nazwa, to naszymi uczniami zawsze były osoby, które wykazywały intelektualne odchylenia o różnym stopniu intensywności. Nie zawsze jednak obejmowaliśmy nauczaniem wszystkie stopnie. Przez wiele lat pod opieką placówki pozostawały tylko dzieci z lekkim i umiarkowanym stopniem upośledzenia umysłowego. Tak się na to mówiło kiedyś. Obecnie jest to określenie wyeliminowane z języka zarówno prawnego, jak i edukacyjnego, a także dążymy do tego, by o upośledzeniu umysłowym nie mówiło się nawet potocznie. Niepełnosprawność intelektualna – to właściwe określenie.
W czym tkwi różnica?
Głównie w społecznym postrzeganiu. Niepełnosprawność nie brzmi tak radykalnie jak upośledzenie. Poza tym jest to też, moim zdaniem, wskazanie zmian, jakie w ostatnich latach następują w postrzeganiu zarówno samej niepełnosprawności, jak i osób nią dotkniętych. Trzeba pamiętać, że niepełnosprawność, szczególnie intelektualna, przez wiele lat była traktowana pejoratywnie, wstydliwie. Tak zwana zdrowa część społeczeństwa, a przynajmniej niemała jej część osoby dotknięte tym schorzeniem, traktowała jako „gorszych”. To skutkowało też tym, że w wielu rodzinach dzieci o obniżonych zdolnościach intelektualnych były „ukrywane” ze szkodą dla tych rodzin, a przede wszystkim dla dzieci. Obecnie to patrzenie na niepełnosprawność wyraźnie zmienia się na lepsze, chociaż do pełni szczęścia jeszcze daleko.
Pamiętam, że przed laty taką „obelgą” w dziecięcych czy młodzieżowych sporach było właśnie zarzucenie jakiemuś rówieśnikowi, że „chodzi do piątki”...
I wiele musiało upłynąć czasu, by dzieci, na podwórkach i w piaskownicach, już takiej „obrazy” nie stosowały. Mam nadzieję, że tak właśnie jest. Chociaż wymagało to wielu lat i zmian, nie tylko w prawie, ale i w całym systemie edukacji osób niepełnosprawnych. Dość, gdy powiem, że przez ostatnie dziesięciolecia liczba uczniów i wychowanków utrzymuje się u nas na podobnym poziomie, ale dawniej obejmowaliśmy wsparciem wiele dzieci spoza terenu naszego powiatu, a obecnie takich przypadków jest niewiele. Faktem jest też i to, że tworzone są nowe placówki takie jak nasza, a i część dzieci z niepełnosprawnościami uczy się w szkołach powszechnych. Niemniej mogę stwierdzić, że rodzice dzieci niepełnosprawnych rozumieją już potrzebę ich właściwego wykształcenia i przystosowania do samodzielnego życia i chętnie powierzają nam to zadanie.
Zmienił się też – nazwijmy to – zakres usług SOSW...
Przez wiele lat w placówce funkcjonowała szkoła podstawowa, szkoła przysposabiająca do pracy oraz zasadnicza szkoła zawodowa, przygotowująca do takich zawodów jak: krawiec, ogrodnik, malarz-tapeciarz, piekarz, kucharz. Po reformie dostosowaliśmy strukturę placówki, tworząc też gimnazjum. Obecnie, po kolejnej reformie, po zmianie klasyfikacji zawodowej dla osób niepełnosprawnych i po nawiązaniu współpracy z pracodawcami kształcimy w zawodach: pracownik pomocniczy ślusarza i pracownik pomocniczy krawca, a od września ruszy kolejny kierunek kształcenia zawodowego: tapicer. Ale główną zmianą jest to, że obecnie obejmujemy edukacją i wsparciem nie tylko osoby z lekką i umiarkowaną niepełnosprawnością intelektualną, ale wszystkie poziomy tej niepełnosprawności, łącznie ze sprzężeniami. Odrębną grupą dzieci, które uczymy i rehabilitujemy to dzieci autystyczne. Teraz grupy dla tych dzieci tworzone są w coraz większej liczbie placówek, bo takie jest społeczne zapotrzebowanie, ale tu się muszę pochwalić, że w tym zakresie nasz szczycieński SOSW był prekursorem w skali województwa.
Czy SOSW w Szczytnie ma jakieś motto? Jakąś ideę, która wskazuje nie tylko na to, czym się zajmujecie na co dzień, ale też na cele, jakie wam przyświecają?
Gdybym miała sformułować takie wiodące hasło, byłoby krótkie: „Sukces dziecka” w ujęciu chyba najlepszym dla każdego dziecka, niezależnie od jego możliwości i sprawności, czyli w ujęciu korczakowskim. Inaczej mówiąc, uważamy (i tak pracujemy), że każde dziecko jest geniuszem, tylko trzeba w nim ten geniusz odszukać, wyzwolić i pozwolić mu się rozwinąć.
SOSW W LICZBACH I NIE TYLKO
Dyrektorzy:
Stanisław Manujło: 1968-1973 oraz 1981-1983
Stanisław Młynarski: 1974-1980
Jan Mróz: 1983-1992
Dorota Kacak: 1992-1995
Jerzy Klenczon: 1995-2000
Maria Jolanta Rudzka: 2000 – nadal
ZATRUDNIENIE w ciągu 50 lat:
260 pedagogów
31 pracowników administracji
135 pracowników obsługi
ABSOLWENCI
szkoły podstawowej - 1172
gimnazjum – 245
zasadnicza szkoła zawodowa – 478
szkoła przysposobienia – 46
przedszkole – 35
WYBRANE RODZAJE TERAPII:
dogoterapia
hipoterapia
felinoterapia
legoterapia
sensoplastyka
symbole i gesty Makaton
Ochmam nikogo nie zmieni, to Kosmita, a robotę ktoś musi robić. Chyba że ludzie sami zaczną uciekać przed Kurczakami, wszyscy ich przecież dobrze znają. Współczuję panu. Zobaczy pan co to samorząd szczycieński
Do mieszkaniec szczytna
2024-04-24 14:13:07
Wybrano najdroższy, bo najdłuższy wariant
Gabi
2024-04-24 13:36:37
Gratulacje Panie Grzegorzu ludzie Panu zaufali i czekają na realizację obietnic. Ja nie ukrywam że czekam na Pana obietnicę i moim zdaniem jest to najprostsze do zrealizowania a chodzi mi o to że obiecał że dzieci dojeżdżające do szkoły w Rozogach będą jeździły autobusami bezpiecznymi , w cieple i komforcie . Także proszę o tym pamiętać ponieważ nie długo przetargi na dowóz dzieci do szkół i przedszkoli .Niech ogłaszający przetarg zaznaczy że autobusu nie mogą być starsze niż np .5 lat i spełniać określone warunki i będzie dobrze . Zresztą myślę że nie trzeba Pana pouczać , Życzę samych sukcesów
Ala
2024-04-24 13:09:32
Dobrze się stało, ze pan Mańkowski ustapił ze stanowiska, niestety obawiam sie, ze nowy burmistrz ulegnie swoim partyjnym kolegom i po zmianach personalnych w Urzędzie Miasta i podległych placówkach zacznie obsadzać czlonków rodzin tychże kolegów. Ponieważ jest to niezgodne ze standardami ugrupowania KO, jeżeli stanowiska te obejmą członkowie rodzin Kijewskich, Furczaków czy Chmielińskich zgłoszę ten fakt do władz centralnych z prośbą o wyciagnięcie konsekwencji. Wolalabym żeby nie nastapila taka konieczność.
mieszkaniec Szczytna
2024-04-24 11:06:09
Admin czyżby uwaga o posprzątaniu po sobie przez Pana Mańkowskiego była zbyt drastyczna do publikacji? Pewnie ciekawsza była by informacja o kradzieży banerów?
Tor
2024-04-24 11:01:26
Zastępca skarbnika z gminy niech powie co z tą działką 1,5 ha sprzedaną za 380000 zł. pod budowę zakładu pracy domów modułowych ?!
Jurgi6
2024-04-24 10:46:06
Czekamy na PO spadochroniarzy. Świerzość i młodosc. Porozumienie. Tor wyścigowy, oj będzie pięknie w Szczytnie. I ... kiedy PO zaczyna w Szczytnie kampanię do UE ? Bo kasy .. to nie ma i nie będzie .
Mały
2024-04-24 10:38:20
Nowy wójt mówi o ścieżkach rowerowych wszyscy chwalą a jak poprzedni Wójt mówił o ścieżkach przed swoją kampanią wszyscy byli przeciw bo nie potrzebne. Turystyka, wiadono bo żona prowadzi biznes i nowi klienci się przydadzą. Co do księdza wiadomo, że pomógł a. Jakby nie było zmiana na ogromny minus.
Dżoana
2024-04-24 04:22:37
A o tych co zginęli w katastrofie smoleńskiej nic !!!
Wstyd i hańba.
2024-04-23 15:49:52
Piękna inicjatywa. Gratulacje. Praktycznie co tydzień po treningu wychodzę z lasu z workiem śmieci. Moim nieodzownym wyposażeniem stał się worek na śmieci i rękawiczki. Smutne jest to, że trzeba po KIMŚ sprzątać w czasach kiedy tak wiele mówi się o dbaniu o naszą planetę.
Mad_ek
2024-04-23 15:08:50