Wtorek, 23 Kwiecień
Imieniny: Ilony, Jerzego, Wojciecha -

Reklama


Reklama

Chodnik „szmaciak” - muzealne eksponaty


Tradycyjne chodniki ludowe stanowią w zbiorach muzeum bogatą kolekcję. Występowały one powszechnie na obszarze całego kraju w XIX i pocz. XX w. Wykorzystywano je nie tylko do przykrywania podłóg w wiejskich chatach, ale również jako narzuty na ławy, derki na wozy czy zasłony na drzwi. Jednak na szczególną uwagę zasługują chodniki mazurskie tzw. szmaciaki.


  • Data:

Ich wyjątkowość, na tle innych tego typu tkanin, tkwi we wzorach. Nie są to proste, kolorowe pasiaki lecz tkaniny o zróżnicowanym wzornictwie i kompozycji. Ponadto wyróżniają się bogatą ornamentyką, stąd zaliczane są do wyższego typu tkactwa dekoracyjnego.

 

Te niepozorne tkaniny dekoracyjno-użytkowe pod względem technicznym są najprostszą dwunicielnicową tkaniną o płóciennym splocie w układzie kolorystycznym najczęściej pasiaka.

 

Nazwa „szmaciak” wywodzi się od szmatek, czyli pociętych w cienkie paski starych, zużytych tkanin, które stanowią wątek chodnika i grubych nici lnianych jako osnowy (niekiedy dla urozmaicenia stosowano też kolorowe nici bawełniane). Tkano najczęściej w różnokolorowe, poprzeczne pasy. Na tle pasów pojawiały się motywy kwiatów, zwierząt czy figur geometrycznych. Efekt dekoracyjny zależał od zestawień kolorystycznych pasków. W ich doborze tkacza ograniczał posiadany materiał, dlatego niekiedy farbowano szmatki dla uzyskania pożądanego koloru.


Reklama

 

Prezentowany dziś szmaciak posiada charakterystyczną, zgaszoną kolorystykę naprzemiennych kremowych i granatowo-zielonych pasów. Głównym i najciekawszym elementem dekoracyjnym jest wiernie utkany bocian biały z dwiema żabkami po obu stronach.

 

Tkaniny mazurskie stanowią wybitny dowód kunsztu dawnych wiejskich warsztatów tkackich i wysokiej klasy umiejętności tkaczek, często wręcz mistrzyń w tym rzemiośle.

Anna Stancel

Reklama



Komentarze do artykułu

Napisz

Reklama


Komentarze

Reklama